Ψηφιακή vs εγκεφαλικής μνήμης

Έχετε χιλιάδες φωτογραφίες   από τις ευχάριστες στιγμές της ζωής σας, τα ταξίδια σας και θεωρείται ότι η ψηφιακή φωτογραφική του κινητού σας είναι η προέκταση του εαυτού σας. Σκαλίζοντας όμως το ψηφιακό σας άλμπουμ πέφτετε πάνω σε φωτογραφίες τις οποίες δεν μπορείτε να θυμηθείτε ούτε πού ούτε πότε τις τραβήξατε. Τί και αν φαίνεστε πανευτυχείς στη φωτογραφία από εκείνο το πάρτι , εσείς δεν θυμάστε να πήγατε σε πάρτι τα τελευταία χρόνια.

Πριν πανικοβληθείτε μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι πρόκειται για σημείο των καιρών και πώς οι τελευταίες επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν ότι η εγκεφαλική σας μνήμη αδειάζει όσο γεμίζει αυτή της ψηφιακής σας μηχανής.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Λίντα Χένκελ του πανεπιστημίου Fairfield του Κονέκτικατ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό ψυχολογίας "Psychological Science", πραγματοποίησαν πείραμα στους επισκέπτες ενός μουσείου για να διαπιστώσουν σε ποιό βαθμό η φωτογράφιση των εκθεμάτων μειώνει την ικανότητά τους να θυμούνται τί είδαν γύρω τους.

Δύο ομάδες εθελοντών κλήθηκαν να περιηγηθούν στο μουσείο και είτε να φωτογραφίζουν ό,τι τους άρεσε, είτε απλώς να κοιτάζουν τα εκθέματα. Την επόμενη μέρα, τα σχετικά τεστ μνήμης έδειξαν ότι όσοι τραβούσαν συνεχώς φωτογραφίες, θυμούνταν και αναγνώριζαν πολύ λιγότερο τα εκτεθειμένα στις προθήκες αντικείμενα, σε σχέση με όσους είχαν περιοριστεί να τα κοιτάζουν

.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μανία φωτογράφισης που έχει καταλάβει τους πάντες χάρη στις νέες τεχνολογικές ευκολίες, εμποδίζει τον εγκέφαλο να συγκεντρωθεί στα γεγονότα και να σχηματίσει ακριβείς και διαρκείς μνήμες γι' αυτά.

Όπως είπε η Χένκελ, «οι άνθρωποι τόσο συχνά, με το παραμικρό, βγάζουν την κάμερά τους και σχεδόν ασυναίσθητα "συλλαμβάνουν" τη στιγμή, σε σημείο που τελικά χάνουν αυτό που συμβαίνει ακριβώς μπροστά στα μάτια τους. Όταν οι άνθρωποι εξαρτιούνται από την τεχνολογία, προκειμένου να θυμάται αυτή για λογαριασμό τους, βασιζόμενοι στην κάμερά τους για να καταγράψει ένα συμβάν, τότε δεν έχουν ανάγκη να δώσουν την πλήρη προσοχή τους στο γεγονός, πράγμα, όμως, που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στο πόσο καλά θυμούνται τις ίδιες τις εμπειρίες τους».

Ένα δεύτερο πείραμα από τους ίδιους ερευνητές έδειξε ότι αν κάνει κάποιος «ζουμ» σε μια συγκεκριμένη λεπτομέρεια του αντικειμένου που φωτογραφίζει, τότε θυμάται καλύτερα όχι μόνο αυτό το συγκεκριμένο τμήμα όπου εστίασε το φακό του, αλλά όλο το αντικείμενο, ακόμα κι αν δεν το περιέλαβε στο πλάνο του. «Αυτό δείχνει ότι το "μάτι" του νου και το "μάτι" της κάμερας είναι διαφορετικά πράγματα» είπε η Χένκελ.

Ακόμα, όπως επισήμανε, ο τεράστιος όγκος ψηφιακών φωτογραφιών που συσσωρεύονται, συνήθως σε κάποιο σκληρό δίσκο υπολογιστή και μάλιστα σε ανοργάνωτη μορφή, αποθαρρύνει πολλούς ανθρώπους να ανατρέξουν στις φωτογραφίες που τράβηξαν στο παρελθόν, με συνέπεια και αυτό να δυσκολεύει την πραγματική ανάμνηση ενός γεγονότος.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η παραδοσιακή μέθοδος ταξινόμησης των (πολύ λιγότερων και μη ψηφιακών) φωτογραφιών σε κάποιο άλμπουμ διευκόλυνε τις αναμνήσεις. «Για να θυμόμαστε, πρέπει να έχουμε εύκολη πρόσβαση στις φωτογραφίες και να αλληλεπιδρούμε μαζί τους και όχι απλώς να τις μαζεύουμε» τόνισε η Αμερικανίδα ερευνήτρια.

Μήπως, λοιπόν, το παραδοσιακό φωτογραφικό άλμπουμ αξίζει μια θέση στη βιβλιοθήκη μας ακόμα και στην ψηφιακή εποχή;