Ο δερματολόγος Γιώργος Τάχιας δίνει 6+1 απαντήσεις για τον καρκίνο του δέρματος

Όταν μιλάμε για καρκίνο του δέρματος εννοούμε το μελάνωμα;

Το μελάνωμα ευθύνεται μόνο για το 4% των καρκίνων του δέρματος. Ωστόσο, αποτελεί την πλέον επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος  γιατί κάνει πολύ εύκολα μεταστάσεις. Υπάρχουν και άλλοι τύποι καρκίνου του δέρματος. Μεταξύ άλλων αρκετά συχνοί τύποι καρκίνου του  δέρματος αποτελούν το βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Αυτοί οι τύποι καρκίνου του δέρματος μπορεί να αναπτυχθούν γρήγορα ή αργά ανάλογα με τον τύπο, αλλά δεν έχουν την πρόγνωση και την θνησιμότητα του μελανώματος. Τις περισσότερες φορές,  εκδηλώνονται  σε μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο, όπως το πρόσωπο, ο λαιμός και τα χέρια, χωρίς όμως να αποκλείεται η εμφάνιση τους σε μη ήλιο-εκτεθειμένες περιοχές.

 

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν καρκίνο του δέρματος;

Παρόλο που ο καρκίνος του δέρματος, όπως και οι περισσότερες μορφές καρκίνου, μπορούν να εμφανιστούν και σε απόλυτα υγιείς οργανισμούς, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο. Αυτοί είναι:
•Η ηλικία άνω των 65 ετών.
• Το πολύ ανοιχτόχρωμο δέρμα.
• Η συχνή έκθεση στο ήλιο.
• Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος, ιδιαίτερα στο μελάνωμα.
• Ιστορικό από σοβαρά ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία.
• Οι συνθήκες εργασίας σε επιβαρυντικό περιβάλλον (πίσσα, αρσενικό, κατράμι και παραφίνη).
• Η ύπαρξη μίας μεγάλη ουλής ή εγκαύματος στο δέρμα.
• Η λήψη φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

 

Πώς μπορώ να καταλάβω ότι μπορεί να έχω καρκίνο του δέρματος; Πότε θα πρέπει να ανησυχήσω;

Αν και τα συμπτώματα καρκίνου του δέρματος διαφοροποιούνται ανάλογα με τον τύπο καρκίνου και το άτομο, μια γενική αρχή πρόληψης είναι η παρατήρηση του δέρματός και η καταγραφή οποιωνδήποτε αλλαγών σε αυτό. Για παράδειγμα ένα νέο σημάδι στο δέρμα, μια ελιά (σπίλος) που αλλάζει μέγεθος, σχήμα, ή χρώμα, κάποια κηλίδα που προξενεί φαγούρα, ή είναι ευαίσθητη, ένα σταθερό κόκκινο εξόγκωμα που είναι σκληρό, μπορεί να αιμορραγεί ή έχει αναπτύξει κρούστα, μια επίπεδη, κόκκινη κηλίδα που είναι σκληρή, ξερή ή λεπιδωτή. Αρχικά, θα ήταν καλό να επισκεφθείτε ένα δερματολόγο για κλινική εξέταση και τη διενέργεια χαρτογράφησης  σπίλων, βάσει της οποίας θα καταγράφουν αρχικά οι σπίλοι και θα διαπιστωθούν τυχών αλλαγές κατά την επανεξέταση.

Θεραπεύεται ο καρκίνος του δέρματος;

Κλειδί για τη θεραπεία του καρκίνου του δέρματος είναι η έγκαιρη διάγνωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων όλοι  σχεδόν οι καρκίνοι του δέρματος είναι θεραπεύσιμοι εάν διαγνωστούν έγκαιρα. Οι  καρκινικές δερματικές αλλοιώσεις μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα από το δέρμα. Σε περιπτώσεις  που κρίνεται απαραίτητη συμπληρωματική θεραπεία, επιλέγεται ακτινοβολία, η ανοσοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή και ο  συνδυασμός αυτών.

Σε τί ποσοστά εμφανίζεται ο καρκίνος του δέρματος στην Ελλάδα;

Αν και στην Ελλάδα δεν υπαρχουν επίσημα επιδημιολογικά στοιχεία, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο έχουμε περί τα 500 νέα περιστατικά μελανώματος, ενώ οι νέοι ασθενείς με βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι πολλοί περισσότεροι. Η αύξηση των περιστατικών με καρκίνο του δέρματος τα τελευταία χρόνια είναι πολύ σημαντική και αυτό οφείλεται αφενός στην αυξανόμενη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, όσο και στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των ιατρών και των ασθενών  ως προς τον  καρκίνο του δέρματος.
 

 Πότε θα πρέπει να γίνεται ιστολογική εξέταση;

Κάθε μόρφωμα που αφαιρείται είτε αυτό είναι σπίλος (ελιά) είτε άλλο μόρφωμα στο οποίο πρέπει να αποκλειστεί καρκίνος του δέρματος πρέπει να στέλνεται για ιστολογική εξέταση. Αν το μόρφωμα είναι μικρό αφαιρείται ολόκληρο σε υγιή όρια και στέλνεται ολόκληρο για την παραπάνω εξέταση.

 

Tϊ είδους αντηλιακό θα πρέπει να επιλέγουμε για μέγιστη προστασία από τον ήλιο; Αντηλιακό πρέπει να βάζουμε μόνο το καλοκαίρι;

Η αντιηλιακή προστασία πρέπει να είναι σε μόνιμη βάση, Χειμώνα και Καλοκαίρι, στη συννεφιά, κάτω από την ομπρέλα ακόμα και στο χιόνι. Αυτή πρέπει να γίνεται με φυσικές μεθόδους ( ρούχα, καπέλο, γυαλιά, σκία) αλλά και με την χρήση αντηλιακών κρεμών με  μεγάλο δείκτη προστασίας, το οποίο και  θα πρέπει να ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Πιο συγκεκριμένα το αντηλιακό θα πρέπει να τοποθετείται μισή ώρα προ της έκθεσης μας στον ήλιο, σε στεγνό δέρμα και να ανανεώνεται κάθε μια με δύο ώρες. Πρέπει  να είναι σταθερό στο φως, μη λιπαρό και ερεθιστικό άοσμο και να έχει μακρά διάρκεια δράσης. Θα πρέπει να περιέχει φίλτρα που αντανακλούν ή διαχέουν την ηλιακή ακτινοβολία UVA και UVB. Σημαντική παράμετρος στα αντηλιακά σκευάσματα αποτελεί ο δείκτης προστασίας ο οποίος μας προσδιορίζει το μέγιστο χρονικό διάστημα που μπορεί να κάποιος να εκτεθεί στον ήλιο χωρίς να καεί. Ο δείκτης αυτός ξεκινάει από 2 και φτάνει ως το 45. Μια γενική αρχή είναι ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούμε αντηλιακά με δείκτη προστασίας άνω του 30 αν και καλό θα είναι για το είδος του κατάλληλου αντηλιακού για μας να απευθυνόμαστε στον δερματολόγο μας.