Η σωστή περιποίηση των δοντιών

Μία καθημερινή δραστηριότητα που είναι απαραίτητη για τη στοματική μας υγιεινή, είναι το βούρτσισμα των δοντιών. Για να πετύχουμε το θεμιτό αποτέλεσμα όμως, πρέπει να κάνουμε σωστή επιλογή της κατάλληλης
α) τεχνικής
β) οδοντόβουρτσας, οδοντόκρεμας και συχνότητας χρήσης της
γ) χρήσης συμπληρωματικών μέσων στοματικού καθαρισμού.

Πώς πρέπει να βουρτσίζω τα δόντια μου;
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές βουρτσίσματος, όμως η πλέον αποτελεσματική στην απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας για την πλειονότητα των ασθενών είναι η τεχνική Bass. Σύμφωνα με αυτήν, η κεφαλή της οδοντόβουρτσας τοποθετείται παράλληλα προς το μασητικό πεδίο με σημείο εκκίνησης τα οπίσθια 2 – 3 δόντια και σχηματίζει γωνία 45⁰ με τον επιμήκη άξονα των δοντιών. Επιπλέον, οι θύσανοι της οδοντόβουρτσας ασκούν ελαφρά πίεση στην παρυφή των ούλων. Στη θέση αυτή γίνονται 20 πρόσθιο – οπίσθιες κινήσεις. Η κίνηση επαναλαμβάνεται προχωρώντας προς τα εμπρός στα επόμενα δόντια του άνω και του κάτω φραγμού. Όταν βουρτσίζονται οι γλωσσικές επιφάνειες των πρόσθιων δοντιών, η οδοντόβουρτσα έρχεται σε κάθετη θέση.

Τί είδους οδοντόβουρτσα να επιλέξω;
Υπάρχουν 3 τύποι οδοντόβουρτσας στην αγορά με βάση τη σκληρότητά τους :
 α) Σκληρή
 β) Μέτρια
 γ) Μαλακή

Ανάλογα με τον κάθε ασθενή, γίνεται η αντίστοιχη επιλογή. Οι σκληρές αντενδείκνυνται. Οι μέτριες εξυπηρετούν καλύτερα την πλειονότητα των ασθενών ενώ οι μαλακές ενδείκνυνται σε περιπτώσεις ασθενών με προβλήματα διάβρωσης, αποτριβής, ευαισθησίας ή τραύματος των ούλων, καθώς και σε παιδιά.

Tί να προσέξω στη σύσταση της οδοντόκρεμας;
Η χρήση της οδοντόκρεμας σε συνδυασμό με την οδοντόβουρτσα αποσκοπεί στην απομάκρυνση υπολειμμάτων  τροφής , χρωστικών ουσιών, στην άμυνα κατά της τερηδόνας και στην αίσθηση φρεσκάδας. Ως επί το πλείστον, προτιμάται η χρήση φθοριούχας οδοντόκρεμας. Οι οδοντόκρεμες που χορηγούνται χωρίς συνταγή στους ενήλικες επιτρέπεται να περιέχουν 1100 ppm (parts per million φθόριο). Κατά τη γνώμη μου, στο ερώτημα πολλών ασθενών για το ποια οδοντόκρεμα είναι η καλύτερη, η απάντηση είναι ότι χορηγείται η κατάλληλη ανάλογα με την περίπτωση του ασθενούς. Δηλαδή, αν ο ασθενής εμφανίζει πολλές χρωστικές, πρέπει να χρησιμοποιεί φθοριούχα οδοντόκρεμα με μεγάλη αποτρεπτική ικανότητα ενώ αν υπάρχει πρόβλημα αποτριβής ή υπερευαισθησίας ενδείκνυται οδοντόκρεμα με μικρή αποτρεπτική ικανότητα ( π.χ. οδοντόκρεμα sensitive ).

Αρκεί να βουρτσίζω τα δόντια μου μια φορά την ημέρα;
Σχετικά με τη συχνότητα βουρτσίσματος, θεωρητικά, αν γίνεται τέλεια χρήση της οδοντόβουρτσας με φθοριούχα οδοντόκρεμα σε συνδυασμό με κάποιο συμπληρωματικό μηχανικό μέσο (π.χ. οδοντικό νήμα ), η μία φορά (βράδυ) την ημέρα θεωρείται επαρκής . Αλλά επειδή αυτός είναι ένας σχεδόν ανέφικτος στόχος, προτείνουμε 3 φορές την ημέρα μετά από κάθε γεύμα ή ειδικά μετά το βραδινό ή πριν από τον ύπνο. Βέβαια, εδώ πρέπει να τονίσω ότι το προτιμότερο είναι ο κάθε ασθενής να συμβουλεύεται τον οδοντίατρό του ώστε να του υποδείξει ανάλογα με τις ανάγκες του το ιδανικό εξατομικευμένο σχέδιο πρόληψης και θεραπείας .

Γιατί η οδοντόβουρτσα μόνο δεν αρκεί
Εκτός από την οδοντόβουρτσα, υπάρχουν συμπληρωματικά μέσα καθαρισμού που βελτιώνουν το αποτέλεσμα της αφαίρεσης της μικροβιακής πλάκας, ειδικά από περιοχές που είναι δύσκολα προσπελάσιμες  από την οδοντόβουρτσα. Τα πλέον διαδεδομένα είναι το οδοντικό νήμα, τα μεσοδόντια βουρτσάκια και το στοματικό διάλυμα. Το οδοντικό νήμα είναι το πλέον αποτελεσματικό και απλό μέσο μεσοδόντιου καθαρισμού για την αφαίρεση της μικροβιακής πλάκας  (ειδικά στις όμορες περιοχές) και συνιστάται η χρήση του καθημερινά μετά τη χρήση της οδοντόβουρτσας. Τα μεσοδόντια βουρτσάκια αποτελούν εναλλακτική λύση αντί του οδοντικού νήματος για τον καθαρισμό των μεσοδόντιων διαστημάτων, ειδικά όταν αυτά είναι ανοιχτά ή δεν μπορούν να προσπελαθούν από το οδοντικό νήμα. Συνιστάται η καθημερινή τους χρήση, επιλέγοντας το κατάλληλο μέγεθος ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες του ασθενούς.

Στοματικό διάλυμα-Δεν είναι όλα το ίδιο!
Η χρήση στοματικών διαλυμάτων του εμπορίου είναι κυρίως προληπτική και όχι θεραπευτική, ενώ τα διαλύματα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια κάποιου σχεδίου θεραπείας πρέπει να χρησιμοποιούνται αυστηρά με τον τρόπο και τη διάρκεια που σας έχει υποδείξει ο οδοντίατρος σας . Δεν ενδείκνυνται για παιδιά κάτω των 6 ετών. Για καλύτερα αποτελέσματα στην πρόληψη της πλάκας και της τερηδόνας, ζητήστε τη συμβουλή του οδοντιάτρου σας. Πολλοί ασθενείς επιλέγουν στοματικά διαλύματα του εμπορίου τα οποία είναι πολύ καυστικά και δίνουν την αίσθηση φρεσκάδας. Αυτό δε σημαίνει όμως απαραίτητα ότι καταπολεμούν αποτελεσματικά τη μικροβιακή πλάκα. Σε κάθε περίπτωση, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνουν οι ασθενείς στην επιλογή του σωστού διαλύματος ελέγχοντας τη σύστασή τους, κυρίως, σε φθοριούχο νάτριο. Ειδικότερα, τα αραιότερα διαλύματα  ( 0,001 % NAF, φθοριούχο νάτριο ) προτείνονται για καθημερινή χρήση ενώ τα πιο πυκνά (0,2 % NAF ) μία φορά την εβδομάδα.