Σωτήρης Τσιόδρας: Τα σενάρια για την πανδημία στην Ελλάδα

Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες που αφορούν τις γνώσεις μας για τον κορονοϊό, τόνισε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας το βράδυ της Τρίτης σε εκδήλωση της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ αναφέρθηκε και στα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας για το εμβόλιο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της AstraZeneca.

Στην ομιλία του —μια σπάνια επανεμφάνισή του— με θέμα «Πανδημία SARS-COV-2: Η επιστήμη συνοδοιπόρος με την αβεβαιότητα στην αναζήτηση της αλήθειας», ο κ. Τσιόδρας επεσήμανε καταρχάς ότι τα εμβόλια «δεν έχουν ζωντανό ιό».

 Αντίθετα ρόλος τους είναι «να διδάξουν την άμυνά μας πώς να τον σκοτώσει». Επιπλέον, επισήμανε ότι τα εμβόλια «οδηγούν σε σημαντική μείωση των επιβεβαιωμένων περιστατικών της νόσου και των θανάτων που αποδίδονται σε αυτή». Ως προς αυτό, ο κ. Τσιόδρας αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Ισραήλ, όπου εμβολιάστηκαν περισσότεροι από 5 εκατ. άνθρωποι (πάνω από τον μισό πληθυσμό), με αποτέλεσμα «η πανδημία να παραμένει ελεγχόμενη».

Μιλώντας για τα εμβόλια είπε πως «είναι η ορατή λύση για τον περιορισμό της διασποράς της πανδημίας» και πρόσθεσε ότι παρά τις όποιες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες έχουν αναφερθεί, το όφελος τους είναι μεγαλύτερο από τον πιθανό κίνδυνο. Όπως είπε από 7 μελέτες έχει φανεί ότι η πιθανότητα θρόμβωσης όταν κάποιος προσβάλλεται σοβαρά από κορονοϊό φτάνει ακόμα και το 69% , την ώρα που η θρόμβωση ως πιθανή επιπλοκή του εμβολίου της Οξφόρδης – AstraZeneca – είναι εξαιρετικά σπάνια. Σχετικά με το εμβόλιο της AstraZeneca και τον «θόρυβο», όπως είπε ο κ. Τσιόδρας, που έχει δημιουργηθεί για αυτό,  ο καθηγητής λοιμωξιολογίας είπε ότι τα περιστατικά θρομβώσεων που φέρονται να σχετίζονται με αυτό αφορούν σε 1 άτομο ανά 100.000 «στο χειρότερο σενάριο», ενώ οι θρομβώσεις στις σοβαρές περιπτώσεις νόσου Covid-19 αγγίζουν το 69%.

Επισήμανε ακόμη ότι σήμερα,  ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι επιστήμονες εξακολουθούν να έχουν σημαντικές αβεβαιότητες σε σχέση με την επιδημιολογία της Covid-19 για τη θεραπευτική αντιμετώπιση και τον ίδιο τον κορονοϊό. Αναφέρθηκε στην έρευνα του ΠΟΥ για την προέλευση του ιού και πώς αναζητείται το ενδιάμεσο ζώο που τον μετέφερε από τον παγκολίνο ή τις νυχτερίδες στον άνθρωπο. Ως προς αυτό αναφέρθηκε και στο παράνομο εμπόριο ζώων στην ανατολική Ασία από όπου έχουν έρθει «πολλοί επιδημικοί ιοί». Είπε, τέλος, ότι απαιτείται έρευνα και για μία σειρά άλλων ιολογικών δεικτών, όπως το ποσοστό λοιμώξεων σε ασυμπτωματικούς (30%) ή η μεταδοτικότητα από ασυμπτωματικούς, σε σχέση με συμπτωματικούς φορείς (75%), δύο μεγέθη τα οποία ενέχουν αβεβαιότητα.

 Για την πανδημία:  «Εχει κουράσει τους πάντες και κυρίως τον κόσμο που πλέον δυσκολεύεται να εφαρμόσει τα μέτρα» είπε τονίζοντας ότι «μόνο βραχυπρόθεσμες εκτιμήσεις μπορούμε να κάνουμε για την πανδημία», καθώς η πορεία της, εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες και τη συμπεριφορά μας. Για τον δείκτη Rt και τα μοντέλα επιδημιολογικής επιτήρησης στη χώρα μας , είπε ότι «αν φτάσει στο 1,1 μπορεί να φτάσουμε και τις 1000 κλίνες ΜΕΘ τον Μάιο» για ασθενείς COVID-19 σύμφωνα με τις προβλέψεις. Το γεγονός ότι «η πιθανότητα θανάτου σε όσους έχουν μολυνθεί δεν μπορεί να προσδιοριστεί, είναι άλλη μία αβεβαιότητα. Για τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και τα εξιτήρια: Αυτή την περίοδο προσβάλλονται από κορονοϊό, περισσότερο τα άτομα από την ηλικιακή ομάδα 20 έως 50 ετών, τον πιο ενεργό πληθυσμό της χώρας.

«Έχουμε κάθε μέρα 500 εισαγωγές στα νοσοκομεία, τα νεότερα άτομα αν και νοσούν πιο ήπια, είναι λάθος να πιστεύουν ότι είναι άμοιρα των επιπλοκών αλλά και του θανάτου από κορονοϊό» τόνισε. Τις τελευταίες εβδομάδες όπως είπε οι εισαγωγές αυξήθηκαν σε σχέση με τα εξιτήρια και αυτό δημιουργεί μεγάλη πίεση στο εθνικό σύστημα υγείας, επισημαίνοντας πως το μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας παραμένει σε βαθύ κόκκινο. Για τους ασυμπτωματικούς: «Εκτιμάται ότι οι ασυμπτωματικοί στην πανδημία είναι γύρω στο 30% και ότι είναι 75% η μεταδοτικότητα των ασυμπτωματικών σε σχέση με τους συμπτωματικούς. Επίσης ότι 50% είναι όσοι μεταδίδουν τον ιό λίγο πριν εμφανιστούν συμπτώματα» ανέφερε και είπε ότι τα στοιχεία αυτά ακόμα δεν μπορούν να θεωρηθούν έγκυρα.

Για την ανοσία: Τα Τ κύτταρα μέσω των οποίων χτίζεται η κυτταρική μνήμη έχουν εντοπιστεί έως και 8 μήνες μετά την αρχική νόσο στο 100% των ανθρώπων με σοβαρή νόσο, στο 87% με ήπια νόσο, στο 32% των οικογενειών που εκτέθηκαν στον κορονοϊό και στο 16% υγιών ανθρώπων που δεν ήρθαν σε επαφή με τον ιό. «Έχουμε 95% ανοσία για τουλάχιστον πέντε μήνες, στα τρία από τα πέντε σημαντικά σκέλη της ανοσίας».

Ο κ.Τσιόδρας είπε ότι το πρώτο κύμα κατέγραψε πολύ χαμηλά ποσοστά λοίμωξης στην χώρα μας και εκτιμάται ότι για κάθε ένα κρούσμα υπήρξαν άλλα 10. Ωστόσο σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε για πρώτη φορά στην ομιλία του «φαίνεται από μελέτες ότι η εκτιμώμενη ανοσία του πληθυσμού στην χώρα μας στα τέλη Δεκεμβρίου ήταν περίπου στο 10%». Για τις μεταλλάξεις είπε ότι «έφεραν αύξηση της μεταδοτικότητας και αύξηση της παθογονικότητάς, δηλαδή της πιο σοβαρής νόσησης». Φαίνεται ότι τα πιο μεταδοτικά στελέχη πιο γρήγορα οδηγούν και σε περισσότερους θανάτους, πρόσθεσε. Επίσης, ανέφερε πως η Βρετανική, είναι η κυρία επικρατούσα μετάλλαξη διεθνώς αλλά και στη χώρα μας πλέον. «Αυτή η μετάλλαξη είναι πίσω και από την κατάσταση που ζούμε τις τελευταίες εβδομάδες στη χώρα μας» τόνισε χαρακτηριστικά. Υπάρχει διασπορά της, σε 114 χώρες με υψηλότερη αυτή στην Μεγάλη Βρετανία και «δεν είναι μόνο 50% πιο μεταδοτική αλλά έχει και αυξημένη πιθανότητα να προκαλεί πιο σοβαρή νόσο», πρόσθεσε.

Για το lockdown: «Ηταν μια “σφυριά στο κεφάλι” και όλοι προσπαθούμε να βρούμε χειρουργικούς τρόπους αντιμετώπισης της πανδημίας με όσο το δυνατό λιγότερες κοινωνικές οικονομικές και ψυχικές συνέπειες» είπε χαρακτηριστικά. Αναφέρθηκε και σε συναδέλφους του ψυχιάτρους οι οποίοι τον ενημέρωσαν, όπως είπε  πως «έχει αυξηθεί κατά 15% το άγχος στο γενικό πληθυσμό κατά το τρίτο κύμα της πανδημίας», το οποίο βιώνουμε αυτή την περίοδο.