Επικίνδυνος ο ήλιος για τα μάτια
«Προσοχή στον ήλιο και τα μάτια σας» λένε οι οφθαλμίατροι, γιατί ο ήλιος μπορεί να είναι πηγή ζωής, αλλά σε βάθος χρόνου ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην όραση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η έκθεση, χωρίς προφυλάξεις, στην ηλιακή ακτινοβολία σε βάθος χρόνου ευθύνεται για μία σειρά από παθήσεις στα μάτια, ενώ είναι υπεύθυνη και για τη γήρανση των ματιών.
Όπως τονίζουν οι οφθαλμίατροι, η προστασία των ματιών μας από την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου αλλά ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες είναι απαραίτητη γιατί κάποιες ακτίνες μπορεί να σας κάνουν ζημιά.
Οι υπεριώδεις ακτίνες είναι υπεύθυνες κυρίως για παθολογίες των εξωτερικών χιτώνων του ματιού και του κρυσταλοειδή φακού, όπως ο καταρράκτης, ενώ οι ακτίνες υψηλής ενέργειας στο ορατό φάσμα θεωρούνται υπεύθυνες για παθολογίες του αμφιβληστροειδούς (εκφύλιση ωχράς κηλίδας). Οι πιο επικίνδυνες για τα μάτια μας είναι οι ακτίνες υψηλής ενέργειας στο ορατό φάσμα, αφού οι βλάβες που μπορούν να προκληθούν είναι μη αναστρέψιμες.
Οι βλάβες που προκαλούν σε βάθος χρόνου οι βλαβερές ακτίνες του ήλιου είναι εμφάνιση όγκων στα βλέφαρα, όπως επιθηλιώματα και μελανώματα τα οποία χρήζουν έγκαιρης χειρουργικής αφαίρεσης. Επίσης, εμφανίζεται γήρανση του ευαίσθητου λεπτού δέρματος των βλεφάρων, γεροντικός καταρράκτης, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, αλλά πτερύγιο, μια εκφύλιση του επιπεφυκότος κατά την οποία δημιουργείται ένας ινοαγγειακός «ιστός» πάνω στον κερατοειδή χιτώνα.
Οι ακτίνες του ήλιου μπορούν να προκαλέσουν ακόμη βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, το βυθό του ματιού, μείωση της διαύγειας του κρυσταλοειδούς φακού του ματιού, αλλά και ακτινική κερατοεπιπεφυκίτιδα, ανάλογη με αυτή από οξυγονοκόλληση, κατά την οποία ο ασθενής έχει πόνο, έντονη φωτοφοβία και δυσκολία να ανοίξει τα μάτια του.
Πώς να προστατεύσετε τα μάτια σας από τον ήλιο; Το πρώτο μέτρο προστασίας είναι η χρήση γυαλιών ηλίου. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι φακοί τους πρέπει να απορροφούν τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου, χωρίς όμως να αλλοιώνουν την οπτική αντίληψη και τα χρώματα.
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν τα γυαλιά είναι να αναγράφουν «100% UV Protection», που σημαίνει πως παρέχουν προστασία από τις UVA ακτίνες κατά τουλάχιστον 99% και από τις UVB κατά 95%.
Τα γυαλιά πρέπει να έχουν πιστοποίηση ποιότητας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ένδειξη CE mark), υλικό και χρωματισμό κρυστάλλων ίδιο και για τα δύο μάτια και φακούς άθραυστους.
Ο φακός θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας. Οι «degraded» φακοί, αυτοί δηλαδή με την διαβαθμισμένη σκουρότητα, είναι ιδανικοί αν οδηγείτε πολύ συχνά. Οι φακοί με εξωτερική επίστρωση «καθρέπτη» αντανακλούν μεγάλο μέρος της ακτινοβολίας, αλλά μειώνουν πολύ την φωτεινότητα, ενώ είναι πιο ευάλωτοι και στις γρατζουνιές. Ζητήστε πολωτικούς φακούς για περιορισμό του «θαμπώματος» από τον ήλιο τις απογευματινές ώρες, αν ασχολείστε π.χ. με σπορ της παραλίας, ενώ αν θέλετε να συνδυάσετε τα γυαλιά ηλίου με γυαλιά οράσεως, οι φωτοχρωμικοί φακοί είναι η πιο δημοφιλής λύση.
Σημειώνεται πως το χρώμα των φακών δεν επηρεάζει τη προστασία από τις βλαβερές ακτινοβολίες, ωστόσο οι χρωματικές αποκλίσεις δημιουργούν διάφορους τύπους «αντίληψης» της φωτεινότητας και των αποχρώσεων που βλέπετε μέσω αυτών.
Επιλέξτε γκρίζους φακούς για μειωμένη ένταση του φωτός, χωρίς μεγάλη διαστρέβλωση χρωμάτων και αντίθεσης. Καφέ φακούς για όραση με μεγαλύτερες αντιθέσεις, καθώς απορροφούν αρκετό «μπλε φως» και είναι κατάλληλοι για αυξημένη φωτεινότητα, ενώ κιτρινωπούς φακούς για να ξεχωρίζετε ευκολότερα λεπτομέρειες. Αυτοί οι φακοί ενισχύουν την αντίθεση, αλλά δεν είναι κατάλληλοι για οδήγηση με πολύ ήλιο.
Οι ειδικοί τονίζουν πως τα γυαλιά ηλίου καλό είναι να αντικαθίστανται με καινούρια κάθε δύο χρόνια καθώς έχουν κι αυτά φθορά και επισημαίνουν πως τα γυαλιά ηλίου εκτός από ωραία και οικονομικά θα πρέπει να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή προστασία για την υγεία και φροντίδα των ματιών σας.
Συντάκτης: Δήμητρα Χατζηπαναγιώτου
