Ελπίδες σε ασθενείς με ηπατίτιδα C δίνουν νέα θεραπευτικά σχήματα
Νέα όπλα στη φαρέτρα των επιστημόνων για την ηπατίτιδα C, τα νέα φαρμακευτικά σχήματα, με τα οποία επιτυγχάνεται πλήρης ίαση της νόσου, ωστόσο πρόβλημα παραμένουν οι αδιάγνωστοι ασθενείς και κατά συνέπεια η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, καθώς και το υψηλό κόστος των νέων θεραπειών και η κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ. Σύμφωνα με στοιχεία, 3 στους 4 ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα C δεν το γνωρίζουν, ενώ περίπου τα 80% των ασθενών που προσβάλλεται από τον ιό της ηπατίτιδας C δεν παρουσιάζει συμπτώματα, με αποτέλεσμα η ηπατίτιδα C να αποτελεί την κύρια αιτία μεταμόσχευσης ήπατος και ηπατοκυτταρικού καρκίνου, παγκοσμίως. Μεταξύ 10-40% των ασθενών με χρόνια λοίμωξη HCV θα παρουσιάσει κίρρωση, ενώ περίπου 10%-15% των προσβεβλημένων με HCV θα αναπτύξει κίρρωση εντός των πρώτων 20 ετών από τη λοίμωξη. Το ποσοστό θνησιμότητας κατά το πρώτο έτος από την εμφάνιση καρκίνου του ήπατος που σχετίζεται με την ηπατίτιδα C είναι 33%.
Περισσότεροι από 350.000 άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από αιτίες που σχετίζονται με τη νόσο, αποτελεί μείζον πρόβλημα υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ασθενείς υπολογίζονται πάνω από 160 εκατομμύρια σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ στην Ελλάδα οι πάσχοντες είναι περίπου 167.000, σύμφωνα με καταγραφή του 2014. Απ’ αυτούς μόνο οι 32.000 είναι διαγνωσμένοι, ενώ σε θεραπεία υποβάλλονται 13.500. Οι νέες λοιμώξεις κάθε χρόνο υπολογίζονται σε 3.500.
Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται κυρίως με την επαφή του ατόμου με μολυσμένο αίμα ή παράγωγα αίματος και από το 1992, στις περισσότερες χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, γίνεται έλεγχος των αιμοδοτών καθώς και των προϊόντων αίματος για τον ιό της ηπατίτιδας C.
Σύμφωνα με τους ειδικούς η ηπατίτιδα C, είναι μια ακριβή νόσος και όπως καταδεικνύει έρευνα που ανακοινώθηκε στο 14ο Πανελλήνιο Ηπατολογικό Συνέδριο (Μάιος 2015), στην οποία συμπεριλήφθηκαν 146 ασθενείς με χρόνια ΗCV λοίμωξη, οι οποίοι παρακολουθούνται σε δύο εξειδικευμένα κέντρα, φάνηκε ότι η Ελληνική Πολιτεία δαπανά συνολικά κατά μέσο όρο για την παρακολούθηση:
– Κάθε ασθενή με χρόνια HCV σταδίου ίνωσης F3-F4: €13.000
– Κάθε ασθενή με χρόνια HCV σταδίου ίνωσης F4 με μη-αντιρροπούμενη κίρρωση: €30.000
– Κάθε ασθενή με ηπατοκυτταρικό καρκίνο: €48.000
Σε εξατομικευμένες περιπτώσεις, το κόστος εκτοξεύεται σε €81.000, €55.000 και €200.000 για ασθενείς των ίδιων σταδίων ίνωσης. Τα παραπάνω κόστη αφορούν το σύνολο δαπανών νοσηλείας, εξετάσεων και φαρμακευτικής αγωγής με παλαιότερης γενιάς σκευάσματα με μικρά ποσοστά ίασης και εκδήλωση πολλών και σοβαρών παρενεργειών, που συχνά οδηγούν στη διακοπή της αγωγής.
Ελπίδες στους ασθενείς δίνει μια νέα συνδυαστική θεραπεία, που εγκρίθηκε τον περασμένο Μάρτιο και στην Ελλάδα για ασθενείς με χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C γονοτύπου 1 και 4 (συμπεριλαμβανομένων όσων παρουσιάζουν αντιρροπούμενη κίρρωση του ήπατος, συλλοίμωξη με HIV-1, ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών και ασθενών που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος) έρχεται να αλλάξει ουσιαστικά την κατάσταση. Αρκεί βέβαια να εκδοθεί άμεσα το νέο Δελτίο Τιμών και να μην χρειαστεί περισσότερους από τρεις μήνες για να ενταχθεί στη λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Το τρίμηνο θεραπευτικό σχήμα λαμβάνεται αποκλειστικά από το στόμα και απαρτίζεται από δισκία ομπιτασβίρης-παριταπρεβίρης-ριτοναβίρης και δισκία ντασαμπουβίρης, με ή χωρίς ριμπαβιρίνη και οδηγεί σε ίαση άνω του 95% των ασθενών. Οι παρενέργειες είναι ελάχιστες και ήπιες με αποτέλεσμα μόλις το 0,2% των ασθενών να διακόπτει την αγωγή.
Πρωταρχικός στόχος της θεραπείας είναι η επίτευξη «ιολογικής ίασης», που σημαίνει ότι ο ιός δεν μπορεί πλέον να ανιχνευθεί ή να προσδιοριστεί ποσοτικά στο αίμα ενός ατόμου μετά την ολοκλήρωση ενός πλήρους κύκλου θεραπείας.
Το νοσοκομειακό κόστος εκτιμάται στα 35.7000€ για τον GT 1 και στα 32.800€ για τον GT 4. Η έγκριση της σχετικής δαπάνης γίνεται από ειδική επιτροπή του ΕΟΠΥΥ για τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους και ανάλογα με τη σοβαρότητα του κάθε ασθενή (έκταση της ηπατικής βλάβης, άλλες νόσοι από τις οποίες μπορεί να πάσχει ο ασθενής, η ποσότητα του ιού στον οργανισμό και ο γονότυπος του ιού).
Στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν πολλά γι’ αυτούς τους ασθενείς, με πρώτο την κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία του οικονομικού κόστους της νέας θεραπείας. Πάντως, ο ΕΟΠΥΥ δεν καλύπτει ούτε το κόστος των 500 ευρώ για τη διάγνωση της λοίμωξης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ηπατολόγοι, ιδιώτες και μη, που απασχολούνται στα 25 ηπατολογικά κέντρα που διαθέτει η χώρα μας, να απευθύνονται σε φαρμακευτικές εταιρείες για την κάλυψη του κόστους των διαγνωστικών εξετάσεων. Ασθενείς και επιστήμονες κρίνουν αναγκαία η θέσπιση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των ασθενών, την αποζημίωση των φαρμάκων, τη διαπραγμάτευση των τιμών και την καταγραφή-αντιμετώπιση των κενών και εμποδίων ως προς την παροχή φροντίδας.