Ελληνικός καφές: ιδανικός για τη διατροφή σας

«Καφεδάκι; Να κεράσω;» Για τους περισσότερους ο καφές προσφέρει τόνωση και ευεξία και γι’ αυτό ακολουθεί πάντα το ξύπνημα, είτε το πρωινό είτε το απογευματινό μετά τη μεσημεριανή σιέστα. Απολαμβάνει κανείς αληθινά τον καφέ κρατώντας τον όσο πιο απλό χωρίς προσθήκες άλλων συστατικών. Και μιας και βρισκόμαστε στην Ελλάδα, τι καλύτερο από έναν σκέτο μυρωδάτο ελληνικό καφέ;

Ο ελληνικός καφές παρασκευάζεται με ψήσιμο, σε μπρίκι, αλεσμένων σε λεπτή σκόνη καβουρδισμένων κόκκων καφέ. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πρώτοι που παρασκεύασαν τέτοιου είδους καφέ ήταν οι Βεδουίνοι της Μέσης Ανατολής, οι οποίοι έβαζαν την χύτρα του καφέ πάνω στην άμμο που κάλυπτε την στάχτη και τα κάρβουνα για να τα κρατάει ζεστά. Γι’ αυτό υπάρχει και η παράδοση να ψήνεται ο καφές πάνω σε άμμο (στη χόβολη) στα παραδοσιακά καφενεία.

Πώς να κρατήσετε απλό έναν καφέ;

Ο καφές δεν περιέχει θερμίδες. Πιο συγκεκριμένα, ένα φλιτζανάκι ελληνικού καφέ (50 ml) δίνει μόνο 1 θερμίδα, ενώ ένας cappuccino 80 θερμίδες μόνο και μόνο από το αφρόγαλα. Άρα, αντιλαμβάνεστε ότι ο καφές αποκτά θερμίδες και μάλιστα πολλές, ανάλογα με τη ζάχαρη, το γάλα, το σιρόπι ή τη σαντιγί που μπορεί ο καθένας να προσθέσει. Η ζάχαρη και το σιρόπι ανήκουν στα απλά σάκχαρα, ενώ το γάλα και η σαντιγί περιέχουν λιπαρά, επομένως δίνουν αρκετές θερμίδες. Όσα περισσότερα συστατικά προσθέσει κανείς στον καφέ, τόσες περισσότερες θερμίδες θα προσλάβει. Μην ξεχνάτε να υπολογίζετε τις θερμίδες που παίρνετε από τα υγρά κάθε ημέρα, καθώς θα πρέπει να τις στερηθείτε από το φαγητό, αν θέλετε να διατηρήσετε το βάρος σας.

Θρεπτικά συστατικά που ωφελούν την υγεία

Τα κύρια συστατικά του καφέ είναι η καφεΐνη και τα αντιοξειδωτικά, δηλαδή οι πολυφαινόλες που περιέχει. Κάθε 150ml καφέ προσφέρουν 120mg πολυφαινόλες, με πιο σημαντικές τα χλωρογενικά οξέα, το καφεϊκό οξύ και τις μελανοϊδίνες. Από την άλλη, η περιεκτικότητα του καφέ σε καφεΐνη εξαρτάται από την ποικιλία, το καβούρδισμα, το άλεσμα και την μέθοδο παρασκευής του. Ένα φλιτζανάκι ελληνικός καφές (50 – 60 ml) περιέχει 40-50 mg καφεΐνη.

Στη βιβλιογραφία υπάρχει μία πληθώρα ερευνών, οι περισσότερες εκ των οποίων τονίζουν τις ευεργετικές επιδράσεις της μέτριας κατανάλωσης καφέ στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο Αμερικάνικος Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) θέτουν τα 400 mg ως την συνιστώμενη ημερήσια κατανάλωση καφεΐνης για τους ενήλικες. Η ποσότητα αυτή θα μπορούσε να μεταφραστεί ως η κατανάλωση έως 10 μικρών φλιτζανιών ελληνικού καφέ (50 ml) την ημέρα. Πρακτικά όμως καλό είναι να μην φτάσετε εκεί αν δεν έχετε υπολογίσει και άλλες πηγές καφεΐνης στην καθημερινότητά σας όπως η σοκολάτα, τα αναψυκτικά τύπου κόλα, το τσάι ή τα ενεργειακά ποτά.

Τα οφέλη του στην υγεία αφορούν κυρίως την προστασία του οργανισμού ενάντια στην ανάπτυξη ορισμένων ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, διάφορες μορφές καρκίνου, η νόσος Alzheimer και η νόσος Πάρκινσον. Είναι αποδεδειγμένο ότι η καφεΐνη αποτελεί ένα ήπιο διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος και σε μέτριες ποσότητες μπορεί να ενισχύσει την βραχυπρόθεσμη μνήμη, τη συγκέντρωση, την πνευματική απόδοση, την ενεργητικότητα και την διάθεση, ενώ παράλληλα βοηθά στη μείωση του χρόνου αντίδρασης, της κόπωσης και του άγχους.

Ο καφές, είναι ο καρπός του καφεόδεντρου, ενός αειθαλούς κορμώδους θάμνου, που μοιάζει με την κερασιά – ναι σωστά καταλάβατε οι κόκκοι καφέ είναι τόσο όμορφοι και κατακόκκινοι όσο και αυτοί των κερασιών. Η τελική σύσταση του καφέ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ποικιλία, η καλλιέργεια, η επεξεργασία και η αποθήκευσή του. Ένα όμως είναι σίγουρο, ο σκέτος ευωδιαστός ελληνικός καφές κερδίζει τη μάχη ώστε να απολαμβάνετε περισσότερους χωρίς τύψεις και με πολλά οφέλη!

Μαρία Περπερίδη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Διατροφή στο medNutrition.gr