Οι έκτακτες συστολές της καρδιάς είναι επικίνδυνες;

Οι έκτακτες συστολές της καρδιάς είναι επικίνδυνες;

Οι έκτακτες συστολές της καρδιάς είναι η συνηθέστερη αρρυθμία και εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες. Διακρίνονται σε έκτακτες κολπικές συστολές και έκτακτες κοιλιακές συστολές. Όπως μας εξηγεί ο καρδιολόγος Βασίλης Κοντός, «αυτό που συμβαίνει είναι ότι μια περιοχή της καρδιάς, όχι ο φυσιολογικός βηματοδότης της καρδιάς, παράγει ένα μικρό ηλεκτρικό ρεύμα που διεγείρει ηλεκτρικά την υπόλοιπη καρδιά. Επομένως η περιοχή αυτή «προλαβαίνει» το φυσιολογικό μας βηματοδότη που βρίσκεται στο πάνω μέρος του δεξιού κόλπου της καρδιάς και τον αντικαθιστά για μια συγκεκριμένη συστολή στη διέγερση του μυοκαρδίου. Εάν η «έκτοπη» αυτή θέση βρίσκεται στους κόλπους, η έκτακτη συστολή λέγεται κολπική (ή υπερκοιλιακή), εάν βρίσκεται στις κοιλίες λέγεται κοιλιακή. Η επόμενη συστολή που ακολουθεί την έκτακτη ξεκινάει κανονικά από τον φυσιολογικό βηματοδότη με μια μικρή καθυστέρηση μέχρι να επανέλθουν όλα τα κύτταρα της καρδιάς σε ουδέτερη ηλεκτρική κατάσταση. Αυτό το μικρό κενό μεταξύ της έκτακτης συστολής και της επόμενης πρώτης φυσιολογικής συστολής μπορεί να δημιουργεί στον ασθενή ένα αίσθημα ότι για λίγο σταμάτησε η καρδιά του».

Σύμφωνα με τον κ. Κοντό, από μηχανικής άποψης η έκτακτη συστολή παράγει έναν παλμό μέσω του οποίου προωθείται μικρότερη ποσότητα αίματος γιατί η καρδιά δεν έχει προλάβει να γεμίσει με αρκετό αίμα. Ο παλμός από την έκτακτη συστολή, επειδή ακριβώς είναι πιο «ζούφιος» πολλές φορές δεν μπορεί να ψηλαφηθεί ή να τον «νιώσουν» τα αυτόματα πιεσόμετρα. Αντιθέτως, η πρώτη φυσιολογική συστολή μετά την έκτακτη συστολή, είναι ισχυρότερη και μεταφέρει περισσότερο αίμα στην αορτή. Η ισχυρότερη αυτή συστολή εξισορροπεί την κατάσταση από πλευράς κυκλοφορίας του αίματος, ωστόσο μπορεί να δημιουργεί ένα αίσθημα φτερουγίσματος στον ασθενή, σαν να χοροπηδάει το στήθος του, ειδικά εάν είναι ξαπλωμένος προς την αριστερή πλευρά και υπάρχει ησυχία στο περιβάλλον.

Όπως σημειώνει ο καρδιολόγος, «η διάγνωση των έκτακτων συστολών γίνεται με το καρδιογράφημα μέσω του οποίου ξεχωρίζουμε τις κολπικές από τις κοιλιακές έκτακτες συστολές. Με την ακρόαση της καρδιάς υποπτευόμαστε την παρουσία έκτακτων συστολών, ωστόσο μόνο μέσω του καρδιογραφήματος γίνεται η ακριβής διάγνωση. Επιπλέον με το καρδιογράφημα, ο καρδιολόγος εκτιμά και άλλα στοιχεία, όπως η ποιότητα του μυοκαρδίου, όπως φαίνεται στο καρδιογράφημα».

Οι έκτακτες συστολές μας ενδιαφέρουν για τρεις κυρίως λόγους, τονίζει ο κ. Κοντός.

Ο πρώτος και βασικότερος λόγος είναι εάν οι έκτακτες συστολές προέρχονται από κάποια καρδιακή πάθηση ή είναι μεμονωμένο πρόβλημα μιας κατά τα άλλα φυσιολογικής καρδιάς. Ο καρδιολόγος, μέσω του ιστορικού, της κλινικής εξέτασης, του καρδιογραφήματος και αν απαιτείται και του τρίπλεξ καρδιάς, συμπεραίνει εάν υπάρχει ή όχι υποκείμενη καρδιοπάθεια. Σε λίγες περιπτώσεις που ο καρδιολόγος το θεωρεί απαραίτητο, μπορεί να ζητηθεί και έλεγχος για στεφανιαία νόσος, π.χ. με δοκιμασία κόπωσης.

Ο δεύτερος λόγος που μας ενδιαφέρουν οι έκτακτες συστολές είναι η παρουσία συμπτωμάτων και κατά πόσο αυτά ενοχλούν την καθημερινότητα του ασθενούς. Εάν τα συμπτώματα είναι ήπια, δεν εμφανίζονται συχνά και δεν διακόπτουν την ενασχόληση του ατόμου με τις δραστηριότητές του, τότε δεν απαιτείται φαρμακευτική αγωγή στην περίπτωση που η καρδιά είναι υγιής χωρίς κάποια γνωστή σημαντική πάθηση.

«Ο τρίτος λόγος που οι καρδιολόγοι δίνουμε σημασία στις έκτακτες συστολές είναι η εμφάνιση μιας καρδιακής πάθησης που λέγεται μυοκαρδιοπάθεια. Πρόκειται για την μείωση της συστολικής ικανότητας της καρδιάς. Εάν οι έκτακτες συστολές προέρχονται από τη δεξιά κοιλία (φαίνεται στο καρδιογράφημα) και είναι πάνω από το ένα τέταρτο όλων των συστολών της καρδιάς (φαίνεται στο χόλτερ ρυθμού 24ώρου), τότε μπορεί να προκληθεί μυοκαρδιοπάθεια. Το πρόβλημα αυτό είναι σχετικά σπάνιο, είναι ωστόσο ένας λόγος να χορηγείται φαρμακευτική αγωγή στις έκτακτες συστολές ακόμη κι αν δεν υπάρχουν συμπτώματα» καταλήγει ο κ. Κοντός.

Συντάκτης: Δήμητρα Χατζηπαναγιώτου

Share Button