«Ας μειώσουμε το εμβολιαστικό κενό – Εμβολιασμός για όλους»

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάθε χρόνο αφιερώνει την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου στα νοσήματα ΠΟΥ προλαμβάνονται με εμβολιασμό, θέλοντας να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα σχετικά με τη σπουδαιότητα του εμβολιασμού για την προστασία της υγείας και της ευημερίας των ανθρώπων όλων των ηλικιών, ως μία από τις πιο αποτελεσματικές προληπτικές παρεμβάσεις της ιατρικής επιστήμης.

Φέτος, η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (24-30 Απριλίου 2016) συμπίπτει με την Παγκόσμια Εκστρατεία Εμβολιασμών (World Immunization Week) που πραγματοποιεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με κύριο σύνθημα «Ας μειώσουμε το εμβολιαστικό κενό – εμβολιασμός για όλους».

Η Εβδομάδα Εμβολιασμών 2016 εστιάζει στην ανάγκη ανανέωσης της δέσμευσης σε πολιτικό, επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο έναντι των εμβολιασμών.

Στοχεύει στην ενημέρωση του κόσμου για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής στην εξάλειψη της ιλαράς και της ερυθράς, στη διατήρηση της Ευρωπαϊκής ηπείρου «ελεύθερης» πολιομυελίτιδας, καθώς και στις απαιτούμενες άμεσες δράσεις για την αντιμετώπιση των βασικών παραγόντων που επηρεάζουν τις αποφάσεις για τον εμβολιασμό, όπως ο εφησυχασμός, η έλλειψη εμπιστοσύνης και η δυσχερής πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Οι πολίτες ενθαρρύνονται να συμβουλευτούν τον ιατρό τους σχετικά με τα συνιστώμενα εμβόλια, να ελέγξουν τα εμβόλια που πρέπει να έχουν κάνει στη χώρα τους αλλά και εκείνα που χρειάζονται για να ταξιδέψουν, σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις των αρμόδιων φορέων και των ειδικών.

Τριάντα δύο ευρωπαϊκές χώρες έχουν επιτύχει τη διακοπή της μετάδοσης της ιλαράς ή/και της ερυθράς το έτος 2014, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πιστοποίησης για την εξάλειψη της ιλαράς και της ερυθράς (RVC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Όπως επισημαίνει η Δρ Σουσάννα Τζακαμπ, Περιφερειακή Διευθύντρια του ΠΟΥ για την Ευρώπη, η διακοπή της μετάδοσης σε περισσότερες από τις μισές χώρες της Ευρώπης δείχνει ότι ο στόχος για την εξάλειψη της ιλαράς και της ερυθράς είναι εφικτός και ότι είμαστε στο σωστό δρόμο για την επίτευξη του.

Ο εμβολιασμός προστατεύει από νοσήματα όπως διφθερίτιδα, τέτανο, κοκκύτη, ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα, ανεμευλογιά, μηνιγγιτιδοκοκκικές και πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, πολιομυελίτιδα, γαστρεντερίτιδα από ρότα ιό, ηπατίτιδα Α και Β, λοιμώξεις από HPV, γρίπη και έρπητα ζωστήρα. Πριν από την εφαρμογή του υποχρεωτικού παιδικού εμβολιασμού, τα μεταδιδόμενα νοσήματα αποτελούσαν την κύρια αιτία θανάτου κατά την παιδική ηλικία σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανοσοποίηση προλαμβάνει 2-3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο. Χωρίς εμβόλια, η παγκόσμια εξάλειψη της ευλογιάς θα ήταν αδύνατη.

Νέα, βελτιωμένα εμβόλια είναι τώρα διαθέσιμα για να προστατεύσουν όχι μόνο τα παιδιά αλλά και τους εφήβους και τους ενήλικες. Ωστόσο, 1 στα 5 παιδιά, και πολλοί ενήλικες, είναι ανεμβολίαστοι. Η έλλειψη γνώσης σχετικά με τον εμβολιασμό είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο μερικοί ενήλικες επιλέγουν συνειδητά να μην εμβολιαστούν οι ίδιοι ή να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους.

Η εφαρμογή των εμβολιασμών είναι καθολικά αποδεκτή και βασική προτεραιότητα για τη διαφύλαξη της Δημόσιας Υγείας, η οποία έχει αποδεδειγμένα υψηλή σχέση κόστους- αποτελεσματικότητας. Στην Ελλάδα, οι εμβολιασμοί γίνονται σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών/Εφήβων/Ενηλίκων, όπως αυτό διαμορφώνεται κάθε φορά από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Τα εμβόλια που συμπεριλαμβάνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών χορηγούνται δωρεάν, τόσο στους ασφαλισμένους πολίτες, μέσω του ασφαλιστικού τους φορέα, όσο και στους άπορους και ανασφάλιστους, μέσω του Υπουργείου Υγείας.

Η χώρα μας τα τελευταία χρόνια δέχεται μαζική εισροή προσφύγων-μεταναστών, η οποία από το 2015 έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Η προέλευση είναι κυρίως από χώρες της Μέσης Ανατολής (Συρία, Ιράκ) αλλά και το Αφγανιστάν, Πακιστάν και το Μπαγκλαντές.

Λόγω της αθρόας εισόδου μεταναστών και προσφύγων από περιοχές που έχει επιδεινωθεί η λειτουργία του συστήματος υγείας τους, και της ύπαρξης ομάδων προσφύγων με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, καταβάλλονται προσπάθειες για την εμβολιαστική κάλυψη προσφύγων-μεταναστών έναντι των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, σε συνεργασία με φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. Καθώς ορισμένα από τα νοσήματα αυτά ενδημούν στις χώρες προέλευσης των προσφύγων-μεταναστών και στις χώρες που αποτελούν ενδιάμεσους σταθμούς πριν την είσοδό τους στη χώρα μας, ο εμβολιασμός θα προστατεύσει όχι μόνο τους ίδιους, αλλά θα δημιουργήσει ανοσιακό τείχος για την προστασία των ατόμων του περιβάλλοντός τους.

Οι εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό) βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για έκθεση σε λοιμογόνους παράγοντες που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των ασθενών τους και κυρίως αυτών που ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή νόσηση ή και θάνατο (π.χ. νεογνά και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα). Για τους λόγους αυτούς, συστήνεται ο εμβολιασμός των εργαζομένων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, ως μέσο για την προαγωγή της υγειονομικής ασφάλειας στους χώρους αυτούς, με στόχο της προστασία των εργαζομένων και έμμεσα των ασθενών.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ θεωρεί υψίστης σημασίας τη συμμετοχή του στην εκστρατεία για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, τόσο του γενικού πληθυσμού όσο και των επαγγελματιών υγείας, καθώς συνεργάζεται πάνω σε αυτό το αντικείμενο με διεθνείς οργανισμούς προστασίας της Δημόσιας Υγείας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC). Η συνεργασία και οι συντονισμένες προσπάθειες όλων των φορέων για την ορθή ενημέρωση και για τη διαμόρφωση των σωστών αντιλήψεων των πολιτών σχετικά με την αναγκαιότητα των εμβολίων θα ισχυροποιήσει τη χώρα μας και την Ευρωπαϊκή Ήπειρο συνολικά στον αγώνα κατά των μεταδιδόμενων ασθενειών.