Τα αντιοξειδωτικά του καφέ

«Η καλή ημέρα από το πρωί φαίνεται», λέει το ρητό. Εγώ θα έλεγα πως «η καλή ημέρα από τον καφέ φαίνεται». Πιστή οπαδός του καφέ εδώ και χρόνια, δεν μπορώ να φανταστώ πόσες κούπες καφέ έχω πιει στη ζωή μου. Εκτός όμως από εμένα, υπάρχουν χιλιάδες, ή μάλλον εκατομμύρια, θαυμαστές του καφέ παγκοσμίως αφού κάθε χρόνο καταναλώνονται πάνω από 800 δισεκατομμύρια κούπες καφέ και ο αριθμός αυτός αυξάνεται ετησίως κατά 1,5%. Πιο συγκεκριμένα για τον στιγμιαίο καφέ, πάνω από 4.000 κούπες απολαμβάνονται κάθε δευτερόλεπτο παγκοσμίως!

Τι κάνει όμως τον στιγμιαίο καφέ τόσο ευεργετικό για την υγεία; Εκτός από καφεΐνη, τα αντιοξειδωτικά που περιέχει, του δίνουν τις ευεργετικές του ιδιότητες. Πως καταλήγουν αυτές οι ευεργετικές ουσίες στην κούπα μας; Όλα ξεκινούν από το καφεόδεντρο!

Η παραγωγική διαδικασία του στιγμιαίου καφέ ξεκινάει με την επιλογή των κόκκων από το καφεόδεντρο. Αξιοποιούνται οι ποικιλίες Robusta και Arabica και αφού γίνει η συλλογή των κόκκων, ακολουθεί η ξήρανση ή το μούλιασμά τους, ώστε να αποφλοιωθούν. Στη συνέχεια, επιλέγονται οι καλύτεροι κόκκοι και δημιουργείται η κατάλληλη μίξη των ποικιλιών για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα γεύσης και οσμής. Ακολουθεί το καβούρδισμα με το ψήσιμο των κόκκων, όπου και παίρνουν καφέ χρώμα και τη χαρακτηριστική οσμή και στη συνέχεια γίνεται το άλεσμα των κόκκων σε σκόνη. Σε αντίθεση με τους άλλους καφέδες που η διαδικασία σταματάει εδώ, στον στιγμιαίο καφέ έχουμε ένα ακόμη βήμα. Θα έχετε αναρωτηθεί σίγουρα γιατί ο συγκεκριμένος καφές δεν έχει κατακάθι. Αυτό οφείλεται στα διαδοχικά φιλτραρίσματα που υφίσταται μετά το άλεσμα, ώστε να απομακρυνθεί το κατακάθι και να φτάσει έτοιμος φιλτραρισμένος στην κούπα μας!

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, πολλές έρευνες έχουν καταλήξει στις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ και τη συσχέτισή του με τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διαφόρων ασθενειών. Η κατανάλωση καφέ μειώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, κατάθλιψη στις γυναίκες, Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ, καρκίνο στο συκώτι και στον προστάτη και μειώνει τη συνολική θνησιμότητα αλλά και τη θνησιμότητα από συγκεκριμένα αίτια. Ωστόσο, δεν παύουμε να ανακαλύπτουμε συνεχώς καινούργιες ιδιότητες του καφέ μέσα από νέες έρευνες οι οποίες αποδίδονται στην καφεΐνη αλλά και στην πλούσια περιεκτικότητα του καφέ σε αντιοξειδωτικά.

Πιο συγκεκριμένα, ο στιγμιαίος καφές περιέχει τις αντιοξειδωτικές ουσίες πολυφαινόλες, με κυριότερες το χλωρογενικό οξύ, το καφεϊκό οξύ, το φερουλικό οξύ και τις μελανοϊδίνες. Καλό είναι να σημειώσουμε, πως το χλωρογενικό οξύ είναι η πιο πλούσια σε περιεκτικότητα πολυφαινόλη του καφέ. Η ποσότητα των αντιοξειδωτικών από τους πράσινους κόκκους που βγαίνουν από το δέντρο, μέχρι να φτάσει στο φλιτζάνι μας μεταβάλλονται – ανάλογα με τον τύπο του καφέ, το καβούρδισμα και τη ζύμωση που υπόκειται.

Οι περισσότερες από τις ουσίες που προαναφέρθηκαν αλλά και άλλες, απορροφώνται αποτελεσματικά, αυξάνοντας σημαντικά τα επίπεδα αντιοξειδωτικών στο πλάσμα, μετά από κάθε κατανάλωση καφέ, μειώνοντας έτσι τους δείκτες του οξειδωτικού στρες. Η μείωση του οξειδωτικού στρες είναι ίσως η κύρια αιτία που το ρόφημα αυτό έχει συσχετιστεί θετικά με την πρόληψη διαφόρων ασθενειών. Ωστόσο, η αντιοξειδωτική δράση του καφέ επηρεάζεται και από διάφορα άλλα συστατικά, πέραν της καφεΐνης και των πολυφαινολών.

Στις ημέρες μας, οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας αλλά και οι πολλές υποχρεώσεις, οδηγούν σε αυξημένη κατανάλωση καφέ. Στις δυτικές χώρες, η κατανάλωση του καφέ συντείνει στο 70% της συνολικής πρόσληψης αντιοξειδωτικών, αλλά και σε μεγάλο βαθμό στη συνολική πρόσληψη φυτικών ινών. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την τονωτική και τη διεγερτική του δράση, κάνουν τον στιγμιαίο καφέ, ένα απαραίτητο ρόφημα, που καλό είναι να μην λείπει από την καθημερινότητά μας.

Έτσι, ο στιγμιαίος καφές αποτελεί ένα φυσικό ρόφημα της διατροφής μας, πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, που μας παρέχει τόνωση, απόλαυση, αλλά και προστασία απέναντι σε ένα πλήθος ασθενειών και παθήσεων. Κάθε φορά λοιπόν που απολαμβάνετε τον στιγμιαίο καφέ σας, πέρα από τη γεύση και την οσμή, εκτιμήστε και τα οφέλη στην υγεία σας.

Aγάθη Μιχαήλ, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, B.Sc.

Διατροφή στο medNutrition.gr